27 edycja wydarzenia pod tytułem „NIE DO WIARY” odbyła się 15 czerwca 2024 r. na Stadionie Narodowym w Warszawie.
Instytut Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk od wielu lat jest obecny podczas tego niezwykłego wydarzenia, którego niekwestionowaną bohaterką jest nauka. W bieżącym roku nie mogło być inaczej. Nasze stanowisko znajdowało się strefie Przyszłości. Przygotowaliśmy je wraz z Instytutem Geofizyki PAN, Centrum Badań Kosmicznych PAN, Instytutem Oceanologii PAN i Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN w ramach konsorcjum naukowego Centrum Badań Ziemi i Planet GEOPLANET.
ING PAN pod tytułem: „Magiczny świat geologii” przygotował dwa pokazy:
2 ) Kurzawka i inne procesy gęstościowe zachodzące w gruntach i płynach - w szklanych pojemnikach przedstawiono własności płynów o różnych gęstościach oraz płynów nienewtonowskich, tiksotropowych i plastycznolepkich, zarówno będących sztucznymi mieszaninami jak i zawodnionym gruntem (kurzawką). Uczestnicy pokazów mogli samodzielnie sprawdzić własności tych substancji.
Na stoisku przygotowano mnóstwo atrakcji, konkursów, nagród, a przede wszystkim zapewniono wyjątkową możliwość kontaktu z naukowcami, którzy starali się znaleźć i udzielić odpowiedzi nawet na najtrudniejsze pytania. Zwiedzający po raz kolejny nie zawiedli i tłumnie odwiedzali nasze stoisko. Dziękujemy i do zobaczenia w przyszłym roku!
Z przyjemnością informujemy, że nakładem wydawnictwa "Universitas" w Krakowie ukazała się „Niesłychana tyrania oraz inne postępki wielkiego księcia moskiewskiego...” (1566–1572). Relacja dla Pana Jana Chodkiewicza - autorstwa Johanna Taubego i Elerta Kruse, pod redakcją Tomasza Schoena i prof. Jana Środonia - pracownika naukowego Ośrodka ING PAN w Krakowie i jego wieloletniego kierownika, wraz z opracowaniem genealogii rodziny Taube przez prof. Środonia.
"Niesłychana tyrania..." stanowi niezwykle interesującą lekturę - również w kontekście bieżących wydarzeń. Zdaniem krytyki książka "mówi o tym, jak stawała się i zmieniała przez wieki walcząca o swą tożsamość Europa żywych ludzi, jeszcze nie całkiem uformowana w narody, ale już określająca wybrany przez siebie prawno - etyczny ład" (Bohdan Cywiński, Rzeczpospolita Plus Minus z 8-9.06.2024 r., str. 24) i "brzmi zadziwiająco aktualnie" (Wojciech Konończuk, Tygodnik Powszechny z 12-18.06.2024 r., str. 55).
W dniu 14 czerwca 2024 r. w auli Ośrodka Badawczego ING PAN w Krakowie z przyjemnością gościliśmy na debacie wokół tego opracowania p. prof. Hieronima Gralę, p. dra Tomasza Ososińskiego wraz z p. prof. Janem Środoniem, p. Tomaszem Schoenem i wszystkimi zainteresowanymi gośćmi. Spotkanie poprowadził p. prof. Marek Ferenc a zorganizowało wydawnictwo Universitas.
![]() | ![]() |
Z przyjemnoscią informujemy, że dzisiaj Pani Posłanka na Sejm RP Daria Gosek-Popiołek odwiedziła Muzeum Geologiczne ING PAN oraz Ośrodek Badawczy ING PAN w Krakowie przy ul. Senackiej 1-3.
![]() |
![]() |
fot. M. Banaś
Pan prof. dr hab. Jan Środoń - geolog i mineralog zatrudniony w Ośrodku Badawczym ING PAN w Krakowie, wieloletni kierownik tego ośrodka i założyciel Laboratorium Minerałów Ilastych tamże - odebrał Krzyż Wolnosci i Solidarności, wraz z ponad 30. innymi zasłużonymi działaczami demokratycznej opozycji z czasów PRL.
Odznaczenie to przyznawane jest za działania na rzecz niepodległości, suwerenności i respektowania praw człowieka. Profesor Środoń zasłużył się szczególnie w organizowaniu podziemnej Solidarności w Krakowie w latach 1980-1989 r.
Z dumą i uznaniem Jego zasług podkreślamy, że profesor Jan Środoń pozostaje aktywnym pracownikiem naukowym ING PAN i naszym serdecznym kolegą.
Więcej informacji o działalności prof. Jana Środonia na stronie IPN:
Depesze o uroczystości odnaczenia:
Tekst wystąpienia prof. Jana Środonia z okazji odznaczenia Krzyzem Wolności i Solidarności:
Szanowni Państwo,
Zostałem poproszony przez organizatorów o zabranie głosu w imieniu uhonorowanych dziś Krzyżem Wolności i Solidarności. Dziekuje za zaufanie i postaram się wywiązać jak najlepiej z tego zadania.
Mam nadzieję, że oddam właściwie nastrój tu zgromadzonych jeśli zacznę od podziękowania za dostrzeżenie i uhonorowanie przez Państwo Polskie za pośrednictwem IPN naszych dokonań z czasów młodości. Cenimy to, że nadawanie tego Krzyża odbywa się z inicjatywy IPN, bo zapewne wielu z nas nie przyszłoby do głowy, aby z własnej inicjatywy o to odznaczenie się ubiegać.
Ciesząc się z własnego wyróżnienia równocześnie myślimy o tych naszych koleżankach i kolegach, którzy do tej pory nie zostali dostrzeżeni, mimo że ich dokonania są na pewno porównywalne z naszymi. Krzyż Wolności i Solidarności nadawany jest od 12 lat i otrzymało go ponad 7500 osób. Z drugiej strony samych internowanych w stanie wojennym było ponad 11 tysięcy, a tysiące innych osób angażowało się intensywnie w działalność podziemną. Wychodziło ponad 2000 tytułów prasy podziemnej. To daje pojęcie o ilości osób, którym potencjalnie to odznaczenie się należy.
Zdaje sobie sprawę jak trudne może być identyfikowanie osób godnych KWS zwłaszcza z okresu stanu wojennego, gdy – w odróżnieniu od opozycji przedsierpniowej – działalność prowadzona była w ścisłej konspiracji. Pozwólcie Państwo na krótką anegdotę ilustrującą to co powiedziałem. W 2004 roku obchodziliśmy 50-lecie mojego macierzystego Instytutu Nauk Geologicznych PAN, który już od czasu opozycji przedsierpniowej był mocno zaangażowany w działalność antysystemową. Z okazji tej rocznicy nasz kolega nagrał mini-wywiady ze starszymi pracownikami. I dopiero z tych nagrań dowiedziałem się ja – inicjator tych działań niezależnych w Instytucie, że nasz szlifierz Staś Olbrych przez cały stan wojenny zszywał w swoim pokoiku na terenie Instytutu gdzie mieszkał, całe nakłady prasy podziemnej, które mu dostarczał i zabierał zszyte inny nasz kolega. Oraz że śp. pani prof. Elżbieta Turnau, znana specjalistka od karbońskich paproci, prowadziła księgowość RKW Małopolska rejestrując wydatki w swojej kartotece paproci i nadając im dla niepoznaki wymyślne nazwy łacińskie. Obie te osoby zasługują w moim przekonaniu na KWS, ale kto wie o ich działalności? Może byłoby właściwą procedurą pytanie już odznaczonych o dalsze kandydatury? Czas ucieka i to pokolenie szybko wymiera. Taka praktyka byłaby dodatkowo dla IPN cennym źródłem informacji o stanie wojennym, więc gorąco ją polecam.
Pozwólcie Państwo, że na zakończenie podzielę się bardziej ogólnymi refleksjami. Okres opozycji przedsierpniowej, Solidarności i stanu wojennego wspominam jako czas trudnych wyborów egzystencjalnych, ale prostych moralnych: po jednej stronie wolność i solidarność, po drugiej niewola i prywata. Wybór nie był trudny.
Dziś sytuacja stała się znacznie bardziej skomplikowana, racje podzielone i dawni przyjaciele z opozycji znaleźli się często po przeciwnych stronach barykady. Ubolewam nad tym, starając się utrzymywać dobre kontakty z oboma stronami. Ubolewam nie z powodu sporu, bo trudno sobie wyobrazić demokrację bez sporu, lecz z powodu jego brutalności, ordynarności i dehumanizacji przeciwników. To kompromituje obie strony. Tomasz Strzembosz nazwał ten styl uprawiania polityki delikatnie „kulturą przesady”, ale ja wolę określenie „polityczny manicheizm”, które lepiej oddaje istote tego co się dzieje.
Nadawanie Krzyża Wolności i Solidarności przedstawicielom obu obozów i niezrzeszonym przypomina o pięknej wspólnej przeszłości, ustawia dzisiejsze waśnie we właściwej perspektywie i mam nadzieję przyczynia się choć trochę do obniżenia temperatury tego konfliktu. Dlatego nie miałem wątpliwości, że to odznaczenie należy przyjąć.
Dziękuję…
Z przyjemnością informujemy o podpisaniu umowy z MEiN obejmującej stypendium dla pani dr Anny Gumsley, zatrudnionej w Ośrodku Badawczym ING PAN w Krakowie. Stypendium Ministra Edukacji i Nauki przyznawane jest dla wybitnych młodych naukowców wykazujących się znaczącymi osiągnięciami w działalności naukowej.
To już druga osoba z ING PAN a także z Ośrodka w Krakowie - obok dr. Artura Kuligiewicza - z grona 230. stypendystów i stypendystek MEiN. Co warto zauważyć, w całej grupie nagrodzonych naukowców tylko pięcioro otrzymało stypendia za osiągnięcia w dziedzinie nauk o Ziemi i środowisku.
Pani dr Anna Gumsley otrzymała stypendium MEiN dla wybitnych młodych naukowców dnia 29.06.2023r. jako doktorantka Uniwersytetu Śląskiego, a swoją dalszą drogę naukową kontynuuje w naszym Instytucie.
Serdecznie gratulujemy!
Link do komunikatu MEiN: