Małopolska Noc Naukowców 2020 w ING PAN

Serdeczenie zapraszamy na wydarzenia dostępne online
w ramach Małopolskiej Nocy Naukowców 2020 w ING PAN!

Tegoroczna edycja odbędzie się 27 listopada i potrwa od godziny 17:00 do 23:00. Wszystkie wydarzenia przygotowane przez pracowników ING PAN będą dostępne online, bez rejestracji. Przez cały czas trwania MNN, autorzy filmów i prazentacji będą dostępni na czacie gdzie chętnie porozmawiają z uczestnikczkami i uczestnikami oraz odpowiedzą na Wasze pytania.

Poniżej przedstawiamy nasz tegoroczny program

O co można potknąć się w Małopolsce
Podczas wykładu zostaną zaprezentowane podstawowe typy skał i minerałów, które można spotkać w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Krakowa, a także na samym Rynku Głównym. Uczestnicy będą mieli możliwość praktycznego poznania głównych minerałów występujących na obszarze krakowskim (kalcytu miodowego z Zabierzowa, kwarców z Regulic, gipsów z Posądzy). Zdobędą podstawową wiedzę i umiejętności rozpoznawania skał magmowych (porfiry z Zalasu, melafiry z Regulic, tufy filipowickie) i osadowych (wapień dębnicki, arkoza kwaczalska). W oparciu o wiadomości prezentowane podczas wykładu, Uczestnicy będą mogli samodzielnie rozpoznać i nazwać otrzymane okazy (m. in. gips, kalcyt miodowy, wapienie z Dębnika, galena). W czasie trwania wydarzenia możliwy będzie kontakt z prowadzącymi na czacie.
Ponadto, aby przybliżyć Uczestnikom wykorzystanie materiałów skalnych w architekturze Krakowa (m.in. pochodzenie bruków krakowskich, portal w kościele św. Wojciecha, wykończenie dziedzińca Collegium Maius), planowane jest zorganizowanie indywidualnej zabawy terenowej. Szczegółowe informacje oraz niezbędne materiały będą wkrótce dostępne na stronie internetowej ING PAN oraz na stronie Muzeum Geologicznego ING PAN w mediach społecznościowych.
Osoby chętne do aktywnego uczestniczenia w wykładzie proszone są o osobisty odbiór zestawu minerałów z recepcji Muzeum Geologicznego ING PAN na ul. Senackiej 3, w następujących dniach:

  • 19 i 25 listopada w godzinach 8-10
  • 26 listopada w godzinach 15 - 18
  • 27 listopada w godzinach 10 - 12

W wydarzeniu można wziąć udział również bez wspomnianego zestawu minerałów!

Prowadzący: dr Agata Jarzynka, inż. Anna Szreter, inż. Tomasz Siwecki
Forma wydarzenia: wykład, pokaz, indywidualna gra terenowa
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+ 

Link do prezentacji  "O co można potknąć się w Małopolsce": https://youtu.be/SivGgvTh_k4
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/i8j8wg2vYU4p

Link do prezentacji "Rozpoznawanie minerałów": https://youtu.be/AI7PUfhsV48
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/nN6dG5Egi4fT

ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU W INDYWIDUALNEJ GRZE MIEJSKIEJ!

Wyobraź sobie muzeum, w którym eksponaty można podeptać, oprzeć się o nie, a nawet... potknąć. Gdzie po lawowej kostce brukowej przetaczają się dorożki, a organizmy wymarłe od milionów lat tworzą mury zamieszkałych od wieków ludzkich siedzib. Muzeum geologiczne rozmiaru dzielnicy.

Gra miejska, przygotowana przez Instytut Nauk Geologicznych PAN w ramach Małopolskiej Nocy Naukowców 2020, ma za zadanie przybliżyć uczestnikom skały wykorzystane w architekturze Krakowa i odkryć przed nimi kilka geologicznych sekretów Starego Miasta.

Dla kogo?
Gra ma charakter indywidualny i jest przeznaczona dla osób dorosłych oraz młodzieży 16+ (młodsi uczestnicy mogą wziąć udział pod opieką osób dorosłych).

Czego potrzeba?
1. Karty Gracza (zostanie udostępniona w dniu wydarzenia)
2. Telefon z dostępem do Internetu i aparatem

Jak to działa?
1. Pobierz Kartę Gracza.
2. Zapisz ją w telefonie lub wydrukuj - jak ci wygodniej.
3. Ruszaj w teren! Wykonaj zadania w 8 punktach wskazanych na Karcie Gracza, zlokalizowanych w obrębie Plant.
4. Za poprawne odpowiedzi zbieraj litery hasła, które zaprowadzą cię do skarbu ukrytego wśród zaułków Starego Miasta.
5. Rozwiązując zadania w kolejnych punktach, przesyłaj odpowiedzi, by wziąć udział w konkursie i zdobyć geologiczne nagrody! 

POBIERZ KARTĘ GRACZAhttps://www.ing.pan.pl/files/users/mnocnaukowcow/Karta_Gracza.pdf

Dinogami - konstrukcja i rekonstrukcja wymarłych gadów
Nowo odkryte stanowiska archeologiczne często pozwalają paleontologom na uzyskanie głębszej wiedzy na temat pradawnych stworzeń. Dlatego rekonstrukcje ich wyglądu często zmieniały się i wzbogacały o nowe szczegóły. W pierwszej części widzowie będą mogli zobaczyć, na czym polega rekonstrukcja wymarłych gatunków zwierząt w oparciu o ich kości. Następnie w ramach wspólnej zabawy uczestnicy nauczą się, jak własnoręcznie skonstruować niepowtarzalnego dinozaura z papieru.
Chętni Uczestnicy proszeni są o przygotowanie przed pokazem kwadratowej kartki miękkiego papieru o wymiarach np. 21 x 21 cm lub większej.


Prowadzące: mgr Nina Kowalik, dr Milena Matyszczak
Forma wydarzenia: pokaz, zabawa edukacyjna
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/brx9BQ1A0Ws
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/eGDliKpL9b3z

Skamieniałości - przeszłość zapisana w kamieniu
Wprowadzenie w świat skamieniałości, zarówno tych dużych, jak i mikroskopowej wielkości oglądanych pod binokularem i mikroskopem. Prezentacja ma formę krótkiego wykładu na temat znaczenia skamieniałości w badaniach geologicznych. W pierwszej części przedstawione będą główne grupy makroskamieniałości, na podstawie których pokazane jest ich zastosowanie w rekonstrukcji warunków środowiskowych zamierzchłej przeszłości. Druga część prezentacji to wprowadzenie w świat mikroskamieniałości – ich różnorodności oraz zastosowania nie tylko w geologii, ale i w życiu codziennym.

Prowadzący: dr hab. Przemysław Gedl
Forma wydarzenia: wykład, pokaz
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+
Link do wydarzeniahttps://youtu.be/OlC7ahD63lw
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/o7jNL030LdMj

Czym jest kolor w barwnym świecie minerałów. O naukowcu, który też jest artystą
W przedstawionym filmie przybliżymy barwny świat minerałów od lat używanych w malarstwie. Postaramy się odpowiedzieć na pytania: skąd pochodzi barwa minerałów i jakie właściwości ze sobą niesie? Jakie minerały wykorzystywane były niegdyś do tworzenia pigmentów w malarstwie? W jaki sposób geolog może badać dzieła sztuki? Pokażemy również, jak zrobić własne, naturalne pigmenty z minerałów i skał domowymi sposobami. Ponadto poznamy wyjątkowego artystę, który od lat maluje naturalnymi glinami i tworzy wyjątkowe obrazy prosto z ziemi. Opowie jak pracuje z gliną i skąd bierze materiał oraz swoje dzieła! Po emisji filmu, uczestnicy będą mieli możliwość rozmowy na czacie z autorami pokazu.

Prowadzące: dr Małgorzata Lempart-Drozd, mgr inż. Mariola Kowalik
Forma wydarzenia: wykład
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/TNGFGMr-RiE
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/ei7h2SGuLeMM

Złoto dla zuchwałych
Opowiemy o złocie – czym jest, gdzie występuje i jakie jest jego podstawowe zastosowanie. Przedstawimy kilka ciekawostek o słynnych poszukiwaczach i gorączce złota. Pokażemy Uczestnikom, jak można zabawić się w poszukiwaczy „złota” we własnym, domowym zaciszu. W trakcie prezentacji, Uczestnicy będą mieli możliwość rozmowy na czacie z autorami pokazu.
Chętne osoby mogą pobrać próbki piasku ze „złotem” do zabawy w poszukiwaczy we własnym domu. Po odbiór zapraszamy do Muzeum Geologicznym ING PAN na ul. Senackiej 3, w następujących dniach:

  • 19 i 25 listopada, w godzinach 8-10
  • 26 listopada, w godzinach 15 - 18
  • 27 listopada, w godzinach 10 - 12

Prowadzące: mgr Anna Zagórska, Izabela Kocjan
Forma wydarzenia: wykład, zabawa edukacyjna
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/SPl7VZ8n96U
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/lk9wne32MgOC

Nagłe zmiany klimatu (wydarzenie online na żywo!)
Aktywności składające się na wydarzenie pokażą, że ocieplenia i ochłodzenia klimatu były stałym elementem historii Ziemi. Zmiany takie mogły mieć charakter stopniowy lub nagły – spowodowany np. wybuchami wulkanów lub upadkami meteorytów. W ramach wydarzenia zostaną zaprezentowane eksperymenty z szybkim zamrażaniem i rozmrażaniem wody, pokaz krótkiego filmu z topnienia lodowca czy z miejsca wybuchu wulkanu. Pod mikroskopem zostaną zaprezentowane płytki cienkie z takich materiałów jak meteoryty i produkty ich upadku (suevit, tektyt), lawa i popioły wulkaniczne. Uczestnicy zobaczą też przekroje nacieków jaskiniowych, których skład izotopowy może posłużyć do rekonstrukcji zmian temperatury środowiska i czasu ich sedymentacji (osadzenia się).

Prowadzący: mgr Michał Banaś
Forma wydarzenia: wykład, pokaz, eksperyment
Sugerowana kategoria wiekowa: 12+
Link do wydarzeń na żywo (program ZOOM):
godz. 19:00 https://zoom.us/j/92312379381
godz. 20:00 https://zoom.us/j/92636303545
godz. 21:00 https://zoom.us/j/95882383508
godz. 22:00 https://zoom.us/j/91891186221

Prezentacja pracowni dyfrakcji rentgenowskiej oraz środowiskowego laboratorium gazów szlachetnych
Uczestnik pokazu zostanie zapoznany z pracą obu laboratoriów w formie wirtualnego spaceru.
W laboratorium dyfrakcji rentgenowskiej pozna tajniki oznaczania składu mineralnego próbek skalnych. Natomiast w trakcie spaceru po laboratorium gazów szlachetnych uczestnik dowie się, w jaki sposób oznacza się wiek próbki skalnej w ekstremalnie wysokiej próżni.
W trakcie wydarzenia, uczestnicy prezentacji będą mieli możliwość rozmowy na czacie z autorami pokazu.


Prowadzące: dr Barbara Barylska, mgr inż. Zuzanna Ciesielska
Forma wydarzenia: wirtualne zwiedzanie laboratoriów
Sugerowana kategoria wiekowa: 12+
Link do wydarzeniahttps://youtu.be/T_7w2AtXoIc 
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/m7e3v5Sznig2

Skąd wiemy jak w przeszłości zmieniał się klimat w rejonie Krakowa i jak zmieni się w przyszłości
Zaprezentujemy kolekcję okazów, ilustrujących podstawowe typy klimatów z rejonu krakowskiego w ostatnim pół miliarda lat: gorącą pustynię z osadami czerwonymi i osadami dolomitowo-wapiennymi sabkhy, skorupy kalicze i osady ewaporatowe soli gipsów i anhydrytów w zbiornikach lagun mórz i jezior typu playa półsuchego klimatu, szczeliny z wysychania, tropikalny las deszczowy z osadami bagien torfowiskowych teraz zmienionych w węgiel kamienny, scementowane wapienne piaski oolitowe tropikalnej plaży, osady glacjalne zlodowaceń (gliny zwałowe, iły warwowe, diamiktyty różnego wieku) i inne. Pokażemy uporządkowane chronologicznie zmiany klimatu naszego regionu, jakie można zrekonstruować między innymi na podstawie cech i struktur skał z prezentowanych okazów, a także prognozowane w przyszłości antropogeniczne zmiany w wyniku efektu cieplarnianego.

Prowadzący: dr Mariusz Paszkowski
Forma wydarzenia: wykład, pokaz
Sugerowana kategoria wiekowa: 8+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/DvOvbifrvZw
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/l2D94IQmd9Rz

Prezentacja Laboratorium Geochronologii i Geochemii Izotopów
Wirtualna wizyta w Laboratorium Geochronologii i Geochemii Izotopów, w którego skład wchodzi Laboratorium Ultraczystej Chemii i Laboratorium Spektrometrii Mas. W trakcie zwiedzania przedstawiony zostanie proces ablacji laserowej przy użyciu lasera ekscymerowego 193 nm (ArF) firmy Resonetics podłączonego do kwadrupolowego spektrometru masowego ICP MS XSeries II oraz przykładowa analiza składu izotopowego próbki skalnej z wykorzystaniem spektrometru masowego MC ICP MS Neptune z indukcyjnie wzbudzoną plazmą.

Prowadzący: dr Dariusz Sala, mgr inż. Marta Koziarska
Forma wydarzenia: wirtualne zwiedzanie laboratorium
Sugerowana kategoria wiekowa: 12+
Link do wydarzenia: https://www.youtube.com/watch?v=15d-DTlMFlA
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/a0E1NH8kGjw1

Laboratorium Modelowania Biogeosystemu: czym są otwornice i jak pomagają nam badać zmiany klimatu?
Celem pokazu będzie przybliżenie uczestnikom otwornic – różnorodnej grupy organizmów jednokomórkowych. Tworzą one pancerzyki (skorupki) o niezwykle skomplikowanej strukturze, które po śmierci organizmu zachowują się w osadzie jako skamieniałości. Mają tym samym ogromne znaczenie dla nauk geologicznych. W trakcie filmu zostaną pokazane pod mikroskopem przykładowe gatunki współczesnych otwornic pochodzących z różnych środowisk i stref klimatycznych. Widzowie dowiedzą się również, w jaki sposób różnice w budowie skorupek otwornic pomagają geologom rekonstruować warunki klimatyczne, jakie panowały w różnych rejonach świata w przeszłości geologicznej. W takcie wydarzenia uczestnicy będą mogli na czacie zadawać pytania autorom pokazu.

Prowadzący: mgr Jan Goleń, mgr Karolina Godos
Forma wydarzenia: wykład, pokaz
Sugerowana kategoria wiekowa: 8+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/AWxSWYiER3c 
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/d0MC3eQPRuk1

Otwórz swoje oczy, otwórz swój umysł, otwórz się na GEOLOGIĘ
Zajęcia mają na celu przybliżyć słuchaczom, czym zajmuje się dziedzina nauk przyrodniczych zwana geologią oraz zaprezentować szeroki wachlarz możliwości dla przyszłych potencjalnych adeptów geologii. Wykładowca przedstawi zarówno podstawową – naukową, jak i praktyczną stronę tej dziedziny nauki. Uczestnikom zobrazowana zostanie geologia, jako rodzina nauk o Ziemi badających skład, budowę i rozwój skorupy ziemskiej, a także historię naszej planety, jej ewolucję i procesy, które kształtują jej budowę oraz powierzchnię. W dalszej kolejności wskazane zostanie, że uzyskana w ten sposób wiedza ma znaczenie praktyczne, na przykład w celu poszukiwania kopalin, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania społeczeństw i dla zaspokajania ich podstawowych (codziennych) potrzeb, ale również dla zapewnienia powszechnego bezpieczeństwa. W tym kontekście Nauki o Ziemi mają bardzo duże znaczenie ze względu na surowce mineralne, których rozpoznaniem zajmują się geolodzy. Ci sami są również niezbędnym ogniwem podczas ich eksploatacji z głębi Ziemi. Kluczowe dla gospodarki człowieka jest również zaopatrzenie w wody z podziemnych poziomów wodonośnych, a także badanie możliwości posadowienia konstrukcji inżynierskich oraz budynków, co zapobiega katastrofom budowlanym. Na terenach doświadczanych przez klęski żywiołowe (np. wybuchy wulkanów, trzęsienia ziemi, tsunami, osuwiska) geolodzy zajmują się ponadto przewidywaniem oraz minimalizacją ich skutków.
Podstawową formą przekazu powyższej wiedzy będzie wykład, ale z aktywnym udziałem słuchaczy. Wykładowca poprzez barwną dokumentację fotograficzną wejdzie w interakcję ze słuchaczami. Podczas burzy mózgów, jej moderator (w tej roli wystąpi wykładowca) będzie starał się, aby wszyscy mieli okazję wyrazić swoje zdanie oraz żeby inni mogli się nim zainspirować.


Prowadząca: dr inż. Alicja Kot-Niewiadomska (Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN)
Forma wydarzenia: wykład
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/gdp-1dOoiKI
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/dz256uSIuVxM

Geologia w kuchni i w domu, czyli geologiczna książka kucharska
Zajęcia będą miały na celu wskazanie praktycznego znaczenia nauk geologicznych. Podczas wykładu słuchacze dowiedzą się jak wiele sprzętów i rzeczy codziennego użytku, ma swój początek w geologii. Surowce mineralne, które pozyskujemy z wnętrza Ziemi są bowiem niezbędne, zarówno do rozwoju technologicznego (m.in. produkcji niemal wszystkich sprzętów elektronicznych i samochodów), jak również zaspokajania naszych podstawowych potrzeb (np. w zakresie budowy domów, dróg, produkcji szkła i ceramiki użytkowej), w tym produkcji energii. Bez tych elementów nie jesteśmy w stanie właściwie egzystować i rozwijać się. Zarówno jednostkowo – każdy z nas, jak i globalnie – cywilizacje.
Podczas zajęć słuchaczom przedstawiony zostanie „geologiczny przepis” (na wzór przepisu kulinarnego), na kilka przedmiotów codziennego użytku. Zarówno tych namacalnych – telefon komórkowy, samochód, dom, jak i niematerialnych, ale absolutnie niezbędnych do naszej egzystencji – energia cieplna i elektryczna. Przekonamy się, jak wiele z niezbędnych w przepisie składników ma początek w geologii, ale również jak wiele mamy dostępnych w Polsce, a ile jest egzotycznych i dostępnych tylko w odległych krańcach Ziemi. Niemal jak przepis na szarlotkę z polskich jabłek, ale z indonezyjskim cynamonem!


Prowadząca: dr inż. Alicja Kot-Niewiadomska (Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN)
Forma wydarzenia: wykład
Sugerowana kategoria wiekowa: 5+
Link do wydarzenia: https://youtu.be/YLUM7fLOojY
Zapraszamy do rozmowy na czacie: https://join.skype.com/gOZgCNdIJJZb

Więcej wydarzeń w ramach Małopolskiej Nocy Naukowców 2020 znajdziecie na stronie wydarzenia: www.nocnaukowcow.malopolska.pl

Koordynatorem Małopolskiej Nocy Naukowców 2020 jest Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
Wydarzenie realizowane jest w ramach projektu współfinansowanego z Programu Horyzont 2020 UE.