Warsztaty „FIB/TEM: APPLICATIONS IN GEOSCIENCES” w ośrodku badawczym ING PAN we Wrocławiu


Nowy rok akademicki we Wrocławskim Ośrodku Badawczym ING PAN otwarto warsztatami „FIB/TEM: Applications in Geosciences” (3-7.10.2022) poprowadzonymi przez dr Richarda Wirth’a z Geoforschungszentrum w Poczdamie. Dr Richard Wirth jest światowej klasy specjalistą zajmującym się badaniem materiałów z wykorzystaniem transmisyjnego mikroskopu elektronowego (TEM). Jego dorobek naukowy obejmuje kilkaset publikacji naukowych w prestiżowych czasopismach dotyczących mineralogii i krystalografii. Ponadto jest on współodkrywcą nowych minerałów, m.in. wenjiitu i kangjinalaitu.

Głównym celem warsztatów było przedstawienie możliwości zastosowania transmisyjnego mikroskopu elektronowego w geologii. Pomimo stosunkowo dużej liczby mikroskopów TEM w Polsce, technika ta nadal nie jest powszechnie stosowana przez geologów, pozostając domeną chemików, biologów i fizyków. Dla szeroko rozumianej geologii jest to wielka strata, ponieważ zastosowanie TEM pozwala na badanie próbek niemal na poziomie atomowym. Tak duża rozdzielczość umożliwia obserwację nanoinkluzji, np. minerałów z grupy platynowców, defektów sieci krystalicznej, a także orientacji krystalograficznej poszczególnych ziaren mineralnych, co zdecydowanie przewyższa możliwości innych przyrządów laboratoryjnych stosowanych powszechniej w geologii. Warsztaty zostały podzielone na czterodniową część teoretyczną prowadzoną przez dr Richarda Wirtha  oraz część praktyczną przeprowadzoną w Laboratorium Mikroskopii Elektronowej Wydziału Chemii UWr przez dr Wojciecha Gila, podczas której każdy z uczestników mógł zobaczyć jak wygląda codzienna praca z transmisyjnym mikroskopem elektronowym, a nawet nauczyć się podstaw jego samodzielnej obsługi.

Warsztaty zostały zorganizowany przez dr. Jakuba Ciążelę i jego zespół z Ośrodka Badawczego ING PAN we Wrocławiu (Wiktoria Gmochowska, Maciej Fitt, Dariusz Marciniak, Magdalena Laban) oraz dr. Piotra Wojtulka Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Z uwagi na limit 25 miejsc, w warsztatach mogło wziąć udział tylko dziesięciu pracowników ING UWr oraz piętnastu pracowników ING PAN, którzy reprezentowali jednak wszystkie trzy ośrodki ING PAN (Wrocław, Kraków, Warszawę) i aż cztery narodowości (Polskę, Włochy, Niemcy i Ukrainę).

Relacja: Maciej Fitt, OB Wrocław ING PAN