Violka Radmacher, Mateusz Mikołajczak i Gosia Lempart-Drozd w roku 2022 wzięli udział w badaniach osadów góry Monte San Nicola w południowej Sycylii. Wraz z zespołem kierowanym przez Prof. Martina J. Head’a z Brock University będą analizaować zmiany paleośrodowiskowe które nastąpiły pod koniec neogenu, około 2.6 milionów lat temu. Badania odbywają się przy współpracy z Międzynarodową Unią Badań Czwartorzędu (International Union for Quaternary Research), a informacja o projekcie została właśnie opublikowana przez biuletyn Quaternary Perspectives.
Z przyjemnością informujemy, że IMA (Międzynarodowa Asocjacja Mineralogiczna) zawiadomiła o akceptacji nowego minerału, opisanego w materiale opracowanym we współpracy dr. hab. Łukasza Kruszewskiego - profesora ING PAN - z Rafałem Siudą (Wydział Geologii UW) i Travisem Olds'em (Carniegie Museum of Natural History).
Ten minerał to borzęckiit - uwodniony selenian(IV) tlenek ołowiu uranylu - z Miedzianki k. Jeleniej Góry. To drugi po siudaicie zatwierdzony nowy minerał, w badania którego zaangażowany był pracownik Polskiej Akademii Nauk. To także kolejny nowy minerał opisany z tego słynnego w Polsce stanowiska mineralogicznego (o którym powstała np. książka Filipa Springera pt. "Miedzianka - historia znikania").
Pierwszym był uranofan, opisany po raz pierwszy w 1853 roku, a zatem 169 lat temu.Został nazwany na cześć swego odkrywcy, Roberta Borzęckiego, znanego kolekcjonera minerałów i muzealnika. Badania tego minerału trwały wiele lat i były bardzo złożone, bo materiał jest analitycznie dużym wyzwaniem. Mimo zaangażowania zaawansowanych metod (monokrystaliczna i synchrotronowa dyfrakcja) w kilku ośrodkach badawczych nie udało się uzyskać modelu struktury, który jest istotnym argumentem przy zatwierdzaniu nowych minerałów. Jednak dzięki metodzie dyfrakcji rentgenowskiej w trybie pseudo-Gandolfi, uzyskano dane, w oparciu o które możliwe było doprowadzenie minerału do akceptacji.
Więcej informacji: https://www.mindat.org/article.php/4372/Borz%C4%99ckiite+-+second+new+mineral+from+the+famous+Miedzianka+site+approved+169+years+after+uranophane
Udział Ilony Sekudewicz w ekspedycji naukowej w rejony subpolarne organizowanej przez Instytut Badań Polarnych i Morskich im. Alfreda Wegenera (AWI) w Bremerhaven. Wyprawa pt. 'Island Impact', nr PS133/2, odbywa się od 19 listopada do 20 grudnia 2022. Ilona Sekudewicz, wraz z zespołem kierowanym przez dr Waltera Geiberta, będzie badała występowanie naturalnych radioizotopów radu oraz radonu w rejonie wyspy South Georgia. Uczestnictwo w tym wydarzeniu jest częścią stażu zagranicznego realizowanego przez Ilonę Sekudewicz w AWI w ramach programu im. Mieczysława Bekkera NAWA.
Z przyjemnościa informujemy, że w numerze 610 renomowanego czasopisma "Nature" ukazał się ciekawy artykuł o analizach społecznej organizacji ludzi neandertalskich z użyciem metod badań genetycznych, którego współautorem - obok m.in. prof. Svante Pääbo, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za 2022 rok - jest dr. hab. Maciej Krajcarz, profesor Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk.
Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z artykułem.
Na zdjęciu: Widok na Jaskinię Chagyrską w południowej Syberii, gdzie prowadzono badania (aut. M. Krajcarz).
Nowy rok akademicki we Wrocławskim Ośrodku Badawczym ING PAN otwarto warsztatami „FIB/TEM: Applications in Geosciences” (3-7.10.2022) poprowadzonymi przez dr Richarda Wirth’a z Geoforschungszentrum w Poczdamie. Dr Richard Wirth jest światowej klasy specjalistą zajmującym się badaniem materiałów z wykorzystaniem transmisyjnego mikroskopu elektronowego (TEM). Jego dorobek naukowy obejmuje kilkaset publikacji naukowych w prestiżowych czasopismach dotyczących mineralogii i krystalografii. Ponadto jest on współodkrywcą nowych minerałów, m.in. wenjiitu i kangjinalaitu.
Głównym celem warsztatów było przedstawienie możliwości zastosowania transmisyjnego mikroskopu elektronowego w geologii. Pomimo stosunkowo dużej liczby mikroskopów TEM w Polsce, technika ta nadal nie jest powszechnie stosowana przez geologów, pozostając domeną chemików, biologów i fizyków. Dla szeroko rozumianej geologii jest to wielka strata, ponieważ zastosowanie TEM pozwala na badanie próbek niemal na poziomie atomowym. Tak duża rozdzielczość umożliwia obserwację nanoinkluzji, np. minerałów z grupy platynowców, defektów sieci krystalicznej, a także orientacji krystalograficznej poszczególnych ziaren mineralnych, co zdecydowanie przewyższa możliwości innych przyrządów laboratoryjnych stosowanych powszechniej w geologii. Warsztaty zostały podzielone na czterodniową część teoretyczną prowadzoną przez dr Richarda Wirtha oraz część praktyczną przeprowadzoną w Laboratorium Mikroskopii Elektronowej Wydziału Chemii UWr przez dr Wojciecha Gila, podczas której każdy z uczestników mógł zobaczyć jak wygląda codzienna praca z transmisyjnym mikroskopem elektronowym, a nawet nauczyć się podstaw jego samodzielnej obsługi.
Warsztaty zostały zorganizowany przez dr. Jakuba Ciążelę i jego zespół z Ośrodka Badawczego ING PAN we Wrocławiu (Wiktoria Gmochowska, Maciej Fitt, Dariusz Marciniak, Magdalena Laban) oraz dr. Piotra Wojtulka Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Z uwagi na limit 25 miejsc, w warsztatach mogło wziąć udział tylko dziesięciu pracowników ING UWr oraz piętnastu pracowników ING PAN, którzy reprezentowali jednak wszystkie trzy ośrodki ING PAN (Wrocław, Kraków, Warszawę) i aż cztery narodowości (Polskę, Włochy, Niemcy i Ukrainę).
Relacja: Maciej Fitt, OB Wrocław ING PAN
